Oliqofreniya ruhi xəstəlik deyil, pataloji haldır. Özünü normal psixi və fiziki xəstəliklərin pozulması ilə biruzə verir. O uşaqlar haqqında elmi təsəvvürlər pataloji halın təsir göstərdiyi sahələrdə- intellektual inkişafda emosional-iradi və şəxsiyyət aləmində yaratdığı pozulmaların nəticəsi ilə izah olunur. Kliniki müşahidələrdə neyrofizoloji və neyropsixoloji tədqiqatlar göstərir ki, əsəb sistemində hər hansı bir sahənin zədələnməsi nəticəsində şəxsiyyətin pozulma halları müşahidə olunur.  Oliqofreniya cinsi xromosomların genetik pozulmasının çatışmazlığı nəticəsində yaranır. Yüngül formalı oliqofreniya ümumi sayın 80-85% təşkil edir. Alimlər psixi geriliyin 2 növünü ayırd edirlər.  Psixi cəhətdən geri qalan uşaqlar və oliqofreniya anlayışları bir-biri ilə sıx bağlıdır. Lakin spesifik xüsusiyyətlərinə görə fərqləndirmək lazımdır. Bəzən yanlış dioqnozlaşdırma əsasında xüsusi məktəblərə Psixi ləngimələrə məruz qalmış uşaqlar da cəlb olunurlar. Onlar öz yaşıdları ilə müqayisədə psixi cəhətdən geri qalırlar. Psixi cəhətdən geri qalan uşaqlarda bu əlamətlər gec nəzərə çarpır. 6 yaşa kimi ləngimələr valideynləri ciddi narahat etmir. Oliqofrenlər üçün dərk etmə proseslərinin bütün növlərinin pozulmaları xarakterikdir: primitiv bilik ehtiyatları, diqqətin zəifliyi, hafizənin pozulması və.s Onlar üçün bilik əldə etmək xeyli çətinliklər yaradır. Ən yüksək çətinlik isə nitqdə qrammatik qaydaların gözlənilməməsidir. Onlar nağılın, hekayənin sujetli şəkillərin məzmununu ardıcıl izah etməkdə çətinlik çəkirlər. Oliqofreniya 3 ağırlıq dərəcələrinə görə təsnifləşdirilir: 1. İdiotiya 2. İnbesillik 3. Debillik I- Ən ağır formasıdır. İdiotiya olan uşaqların ətraf mühitə qarşı reaksiyaları zəif və məqsədsizdir. Nitq və təfəkkür tamamilə inkişafdan qalır. Özünə xidmət vərdişləri formalaşmır. Hətta onlarda nevroloji somatik pozulmalar çoxdur. II- Orta dərəcə. Əqli hərəkətlər imkanına malikdir. Özünə xidmət, əl əməyinə, vərdişlərə alışdırmaq mümkündür. Söz ehtiyyatı məhduddur. III- Ən yüngül dərəcə. Korreksiya zamanı belə uşaqları yeni biliklərin mənimsənilməsi, sadə əmək vərdişlərinə alışdırmaq mümkündür. Ümumtəhsil məktəblərdə onlar proqramı çətin mənimsəyirlər. Çətinlikləri getdikcə də artır. Ona görə də debillərə xüsusi proqramla iş aparılmalıdır.  Defektoloq Gülnarə Səfərəliyeva

Autizm- erkən yaş dövründə başlayan ümumi inkişaf problemidir. Autizmin əlamətləri əsasən 2 yaşından etibarən özünü göstərməyə başlayır. Autizm özünə qapanma kimi tanınır. Hazırda autizmin yaranma səbəbləri dəqiq məlum deyil. Autizmin yaranmasına həm irsi, həm doğuşdan əvvəlki, doğuş zamanı inkişafa təsiredici  faktorlar, hamiləlik zamanı baş verən narahatlıqlar, eləcə də uşaqlıqda edilən peyvəndlər səbəb ola bilər. Ən əsası isə əsəb sisteminin patalogiyası ilə əlaqələndirilir. Autizm ümumi xarakter daşıyır: 1. Sosial münasibətlərdə pozğunluq 2. Nitq və ünsiyyətdə pozğunluq 3. Təxəyyüldə pozğunluq Autizmli uşaqlar başqalarına qarşı maraqsızdırlar. Söz təmasından qaçır, ünsiyyət qurmurlar. Digər uşaqlarla oynamır, səbəbsiz olaraq ağlayır, gülür, mənasız sözləri ardıcıl təkrarlayırlar. Tək qalmağı xoşlayırlar.  Belə uşaqların göstərdiyi digər davranış tərzləri də mövcuddur. Məsələn, bəzi uşaqlar rəngləri çox dəqiqliklə seçib, mürəkkəb naxışları qura bilmədikəri halda özünə xidmət vərdişlərinin öhdəsindən gəlməkdə böyüklərin göstəriş və tapşırıqlarını yerinə yetirməkdə böyük çətinlik çəkirlər. Autistik uşaqların zəkalarına gəldikdə onların bəziləri çox üstün riyaziyyat bacarıqları və əzbərləmək kimi qabiliyyətlərə sahib ola bilər. Belə uşaqlar ilə hər gün məşğul olmaq lazımdır. Bu uşaqların müxtəlif fobiyaları olur. Onlar təhlükəni görmürlər - maşın yolunu baxmadan keçmək, isti əşyalara toxunmaq kimi. Autist uşaqlar televizora baxmağı xoşlayırlar, lakin onlara məhdudiyyət qoymaq lazımdır. Onlar yelləncəyi də xoşlayırlar, onlarda bu marağı həvəsləndirmək lazımdır. Siz uşağınızı onun özündən də yaxşı başa düşməyi öyrənməlisiniz. Autizm psixoloji problem olduğundan dərmanlarla müalicəsi yoxdur. Nevroloji müalicə olunmalı, məşğələlər aparılmalıdır. Psixoloq və loqopedlər bu işə cəlb olunmalıdır. Əgər 1-2 yaşında aşkarlanarsa və bu müalicə işi düzgün olarsa, 6 yaşında o, normal uşaq səviyyəsinə çatar. Valideyn normal uşağa başa saldığından 6 dəfə çox autizmli uşağa başa salmalıdır. Məsuliyyətin böyük bir hissəsi isə valideynlərin üzərinə düşür. Müəllif: Defektoloq Gülnarə Səfərəliyeva Psixoloq.az

Panik atak insanların həyatında heç olmasa bir dəfə də olsa baş vermiş bir haldır. Normal panika yaradacaq hadisələrə qarşı olan panik atak normal haldır, ancaq səbəbsiz yerə olan və daimi təkrarlanan panik ataklar artıq patalogiyadır və insanların həyat tərzinə, gündəlik işlərinə nəzarətedici təsir göstərir və insanlar planlarını, gündəlik işlərini, qorxularına, panik ataklara görə tənzimləyirlər. Tək harasa gedə bilmirlər, lift , metrodan istifadə edə bilmir, çox insan olan yerlərdə ola bilmir ,daimi atak, ölüm qorxusu fikirləri bu insanların həyatlarını sözün əsl mənasında cəhənnəmə çevirir. Panik pozuntu diaqnozu qoymaq üçün panik atak əlamətlərindən ən azı 4-ü , bir ay müddətində səbəbsiz yerə meydana çıxması mütləqdir. Bunlar hansılardır? *Səbəbsiz yerə ürək döyünmə *Tənginəfəslik, boğulma hissi *Qolların uyuşması, başda sıxılma hissi *Baş gicəllənməsi, yıxılacağı qorxusu *Əllərin əsməsi(tremor),tərləmə,bədəndə titrəmə, istilik hissi *Ətrafa və özünə qarşı yadlaşma hissi *Döş qəfəsində sıxılma,ağrı hissi *Atak zamanı gəyirmə, qusma hissi *Ağır xəstəliyi olduğunu fikirləşmə, dəli olma və ağlını itirmə qorxusu Bu xəstəlikdən əziyyət çəkən insanlar hər atak zamanı ölümlə üz-üzə gəlirlər,ölüm anını yaşayırlar və ilk vaxtlar  özlərində hər hansı ağır xəstəlik olduğunu fikirləşib çox həkimlərə müraciət edirlər(Psixiatrdan başqa) və nəticə olaraqda hər hansı  somatik xəstəlik aşkar olunmur, çünki bu xəstəlik sırf psixoloji problemlərlə əlaqəli yaranan bir xəstəlikdir. Həmçinin bioloji olaraq beyində olan neyrotransmitter serotonin adlı("xoşbəxtlik hormonu") maddənin miqdarında azalma olmasıyla əlaqədar meydana çıxan bir xəstəlikdir. Bu xəstəliyin müalicəsiylə PSİXİATR məşğul olur,vaxtında psixiatra müraciət etməklə həm vaxtınıza,həm pulunuza qənaət etmiş ,həmçinin bu xəstəlikdən tez bir zamanda xilas olarsınız. Həkimlə əlaqə:+99455-282-84-21

Bəxtiyar Mustafayev 2008-2014 cü illərdə Azərbaycan Tibb universiteti pediatriya fakultəsində təhsil alıb 2014-2016-cı illərdə 1saylı Respublika Psixiatriya Xəstəxanasında həkim psixiatr vəzifəsində çalışıb,eyni zamanda bu illərdə psixi sağlamlıq mərkəzi,2 saylı psixiatriya xəstəxanası və sabunçu xəstəxanası psixosomatika şöbəsində ixtisas artırma kurslarında olub 2015-2016-cı illərdə Funda tibb mərkəzi və Xətai estetik klinikasında həkim psixiatr vəzifəsindədə çalışıb 2016-2017-ci ildə Şəki rayonlararası psixiatriya xəstəxanası və Şəki rayon mərkəzi xəstəxanasının poliklinika şöbəsində həkim psixiatr vəzifəsində çalışıb 2014 Baku international Medical congress for students and young doctors 2015 mart 16-17 Global mental health& Neurodevelopmental Disorders across the lifespan international symposium 2015 Baku international Medical congress for students and young doctors 2018 Koqnitiv davranış psixoterapiyaları konfransında iştirak etmişdir 2018 yanvar-fevral- mart-aprel aylarında psixi sağlamlıq mərkəzində Professor Fuad İsmayılovun rəhbərliyiylə keçirilmiş koqnitiv davranış psixoterapiya kursunda iştirak etmişdir Hazırda Medikus klinikasında psixiatr/psixoterapevt vəzifəsində çalışır Müalicə etdiyi xəstəliklər: *Depressiya *Panik atak *Obsessiv-kompulsiv pozuntu *Fobiyalar *Travma sonrası stress pozuntusu *Yuxu pozuntuları *Yaddaş pozuntuları *Bipolyar affektiv pozuntu *Şizofreniya *Autizm *Hiperaktivlik və diqqət çatışmazlığı *Tiklər *Enurez və s.

Diş həssaslığı bir çox insanın əziyyət çəkdiyi problemdir. Mütəmadi olaraq istifadə edilən isti-soyuq qidalar, içkilər, dişdə həssaslığın yaranmasına gətirib çıxara bilir. Ancaq bəzən adi sanılan həssaslıq böyük bir problemin başlanğıcı ola bilər. Psixoloq.az xəbər verir ki, stomotoloq Ramil Yusubovun sözlərinə görə, pasiyentlər əksər zaman diş həssaslığı ilə diş iltihabını bir birindən fərqləndirməkdə çətinlik çəkirlər: “Qeyd edim ki, diş həssaslığı zamanı ağrı ancaq şirin, isti -soyuq qidalar qəbul etdiyimiz zaman yaranır.Diş iltihabında isə ağrılar uzunmüddətli və qarşısı alınmaz şəkildə olur”. Müəllif: Şəhanə Quliyeva

Siz daima həyatdan narazısınız, yoxsa hətta xoşagəlməz vəziyyətlərdə də sevinməyə nə isə tapırsınız? Ən yaxşısı özünüzü test vasitəsilə tanıyın. Qeyd olunan cavablardan birini seçin.  Suallar:  1. Sizə görə insanlar harada daha çox xoşbəxtdir? a) Həmişə günəş parlayan şimal bölgələrdə. b) İnkişaf etmiş ölkələrin böyük şəhərlərində. c) Kanada və ya Skandinaviyada, çünki orada az əhali məskunlaşıb. 2. Bu məsəllərdən hansı sizin həyat deviziniz ola bilər?a) Dəmiri isti-isti döyərlərb) Hər işdə bir xeyir varc) Hər parlayan qızıl deyil3. Tərəfdaşınız sizə hansı hədiyyəni bağışlaya bilər? a) Bəzək əşyalarıb) Xaricə səyahət c) Hər hansı məişət əşyası 4. Peşənizi dəyişmək haqqında fikirləşirsiniz? a) Bəli, tez-tez. Mən başqa peşəni öyrənmək istəyirəmb) Bəzən, işdə problemlər olanda, ya da maaşlar gecikəndə c) Yox, heç vaxt 5. Ən çox nəyə gülürsünüz? a) Dostumun başına gələn talehsizliyə b) Yaxşı zarafat və lətifələrə c) Öz ağıllsız hərəkətlərimə 6. Şəhər ətrafında gəzinti zamanı sizi nə narahat edir? a) İzdiham b) Dilənçilər c) Çirkləndirilmiş hava 7. Hansı insanlar sizin diqqətinizi cəlb edir?a) Özünə inananb) İntellektualc) Gülməli və hazırcavabTəlimatlar: Topladığınız balların miqdarını hesablayın. 1) a-2, b-1, c-3, 2) a-2, b-1, c-3, 3) a-1, b-2, c-3, 4) a-3, b-2, c-1, 5) a-3, b-2, c-1, 6) a-1, b-3, c-2, 7) a-2, b-3, c-1 Testin nəticəsi: 7-11 bal : Sizi təbrik etmək olar — siz həyatınızdan razısız və həyatı olduğu kimi qəbul edirsiz. Kiçik şeylərdən zövq ala bilirsiz və problemlərə fikir vermirsiz. 12-16 bal : Bəzən həyatınızdan narazı olursunuz və belə dünyanı necə sevə biləcəyinizi anlamırsınız. Bu sizin başqalarından özünüzə qarşı daha çox diqqət tələb etmənizdən irəli gələ bilər. 17-21 bal : Siz pessimistsiniz. Yadda saxlayın: Hər nə olursa, yaxşılığa doğru olur. Həyatsevər insanlarla daha çox vaxt keçirtməyə çalışın.

Gözlər qəlbin aynasıdır deyirlər. Bəs göz rənginin insanın xarakterini təcəssüm etdirdiyini bilirdinizmi? Qara gözlər Hadisələr qarşısında çox tez həyəcanlanan, intizamlı, qayda-qanuna riayət edən insanlardır. Duyğusal olan bu insanların istər sevgisi, istərsə də kini çox güclü olur. Onlar qarşılarındakı insanı idarə etmək istəyərlər. Yaşıl gözlər Sevdiklərini heç vaxt qırmaq istəməzlər. Çox əsəbi olsalar da, qarşısındakını heç vaxt incitməzlər. Buna görə hisslərinə həmişə hakim olmağı bacarırlar. Mavi gözlər Durmağı sevməyən, enerji dolu, həmişə pozitiv qərarlar verən, əliaçıq, dəyişikliklərdən qorxmayan biridir. Boz gözlər Pisi, yaxşını seçməyi bacaran, həssas qəlbə sahib insanlardır. Qürurlu olduqlarından qırıldığında bağışlamazlar. Qəhvəyi gözlər Başqalarının onları idarə etməsini sevməzlər. Sirlərini hər kəsə deyən insanlardır. Dünyaya bağlı gözlərlə baxarlar.

Karl Qustav Yunq Doğum tarixi- 26 iyun 1875 Doğum yeri- Kesvil Vəfat tarixi- 6 iyun 1961 Vəfat yeri- Küsnaxt Karl Qustav Yunq- İsveçrə psixoloqu, mədəniyyət fəlsəfəsinə dair bir sıra əsərlərin müəllifi, dərin psixologiyanın banisidir. Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. Karl Qustav Yunq psixologiya elminin öndə gedən dünyada ən tanınmış və bir o qədər də dəyərli elm adamlarından biridir. 1911 və 1914-cü illər arasında Beynəlxalq Psixoanaliz Dərnəyinin sədrliyindən istefa verəndən sonra analitik psixoloji nəzəriyələrin əsasını qoydu. 1921-ci ildə çap etdirdiyi “Psixoloji tiplər” adlı əsərində şüurun başlıca 4 əsas fərqli modelini və daxilə dönən xaricə dönən şəklində fərqliləşən davranış modellərinin olduğunu bildirib. Daha sonrakı illərdə şüuraltının fərdi və kollektiv şüuraltı olaraq 2 növünün olduğunu iddia edib. O, şəxsiyyəti kişidə qadın ruhunu əks etdirən anima, qadında isə kişi ruhunu əks etdirən animus kompleksləri şəklində 2 növə ayırıb. Kollektiv şüuraltı arxetiplər adlandırdığı insan irqinin var olduğu dövr ərzində yaşadığı təcrübələrin bir varisi olaraq doğuşdan əmələ gələn enerji ilə yüklü obyektlərdən ibarət olub. Əsas fəaliyyəti Yunq 1913-cü ildən sonra insan davranışını araşdırmaq, yerli mədəniyyətləri öyrənmək məqsədilə sırayla Şimali Afrika, Arizona, New meksiko, Keniyaya gedib. Ömrünün qalan qismini şüuraltının mexanizminin fenomenlərini araşdırıb yazaraq konfranslar verərək keçirdib. “Şərq təfəkkürü və Qərb təfəkkürünün fərqi” məqaləsi Karl Qustav Yunqun “Böyük qurtuluşun Tibet kitabına psixoloji şərhlər” əsərinin birinci hissəsini təşkil edir. Əsər 1939-cu ildə yazılmış və ilk dəfə 1954-cü ildə çap edilib.

Etiologiyası- 21-ci xromosomun patologiyası Daun xəstəliyinin simptomları - Kliniki əlamət özünü endokrondoji, somatik amillərlə göstərir. Özünəməxsus xarici görkəmlə seçilirlər. Göz yarıqları çəp buruna yaxın, göz bucağın daxilində epikant ( dəri bükümü ) olur. Gövdə qısa, qulaq seyvanı əyri, çənə kiçik, burun qısa yuxarıdan enli olur. Üst çənə zəif inkişaf edir. Dişlər böyük olduğundan ağız açıq qalır. Hipersolevasiya- ağız seliyinin axması yaranır. Əl barmaqları qısa və enli, çeçələ barmaq isə içəriyə doğru əyilmiş formada olur. Dilləri ətli, qalın olur. Beynin ümumi çəkisinin azalması müşahidə olunur. Mikrosefaliya yaranır. Daun sindromlu insanlarda yastılanmış ənsə beyin qabığında qanqliyoz hüceyrələri qeyri-bərabər inkişaf edir. Alın payı beyincikdə inkişafdan geri qalır. Belə uşaqlarda oliqofreniyanın 3 dərəcəsi də müşahidə olunur. Ən çox orta dərəcəsi imbesillik 75%-dir. Biz onları özümüzdən fərqləndirsək də, onlar bunu bilmirlər. Çox sevimli və istiqanlı olurlar. Ən əsası uşağı olduğu kimi qəbul etmək lazımdır. Sizin uşağınız hansısa bir uşaqdan nə pis, nə də ki, yaxşıdır. O, sadecə fərqlidir. Defektoloq Gülnarə Səfərəliyeva Psixoloq.az

Vəliyev Taryel Fazil oğlu 1981 ci il 21 may tarixində Cəbrayıl rayonu Böyük Mərcanlı kəndində doğulub. Orta təhsilini  A.S.Makarenko adına Hümanitar Fənlər Ginnaziyasında bitirib. Tarix, psixologiya üzrə bakalavr, tarix, beynəlxalq münasibətlər.  Ankara Universitetində " Ailə psixologiyası ” üzrə magistr təhsili alıb. Bədən dili, Psixoloji savaş, Hipnoz, Biznes danışmanlığı üzrə beynəlxalq proqramlarda iştirak etmiş və uzman dərəcəsi  alan Azərbaycanda tək mütəxəsisidir.. 1997 ci ildən 2014 cü ilədək ictimai təşkilatlarda rəhbər vəzifələrdə çalışıb, onlarla yerli, bir neçə beynəlxalq layihədə rəhbər və ya icraçı olaraq iştirak edib. 120 - dən çox təlim və seminarlarda iştirak edib. Özünün psixologiya, fərdi inkişaf, biznes psixologiyası üzrə verdiyi seminarlarda 36 mindən çox dinləyicisi olub. 2015 ci ildə Humel Psixologiya Mərkəzini təsis edib.

Psixologiya üzrə  fəlsəfə doktoru “Loqos” Psixoloji və Nitq İnkişafı Mərkəzi və “Psixoloji Xidmət və Tədqiqatlar” İctimai Birliyinin rəhbəridir  Beynəlxalq Ailə Akademiyasının, Avropa Psixoloqlar Liqasının, Dünya Pozitiv Psixoterapiya Assosiasiyasının üzvüdür.   1981-ci ildə Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. TƏHSİL   1998-2002 –ci illərdə Azərbaycan  Dövlət  İqtisad  Universitetinin maliyyə-kredit fakultəsində bakalavr təhsili alıb.   2002-2004-cü illərdə həmin universitetdə magister təhsilini tamamlamışdır.   2014-cü ildə M.E. Jukov adına Xarkov Milli Aerokosmik Universitenin Psixologiya fakultəsini bitirib.   Hal –hazırda  V.M. Bexterev adına Sankt-Peterburq Klinik Psixologiya və Psixoterapiya  İnstitutuda –Klinik psixologiya üzrə təhsil alır İŞTİRAK  ETDİYİ  TƏLİMLƏR VƏ LAYİHƏLƏR Türkiyə, Rusiya və digər ölkələrdə psixologiya üzrə kurslarda iştirak etmiş, sertifikatlar almışdır.  2014-cü ildə  “Azərbaycan  Bayrağı  Diplomuna” layiq görülüb  2015-ci ildə “Yeni şans” və “Azərbaycan əsgəri” qazetləri tərəfinən keçirilən rəy sorğusu əsasında “İlin vətənpərvər xanımı” adına layiq görülüb Fəxri Diplomla təltif olunub.  15.04.2015-ci ildə Azər KİVİHİ-ı tərəfindən “İlin ən yaxşısı” naminasiyasına  layiq görülərək “Loqos” Psixoloji və Nitq İnkişaf  Mərkəzi Fəxri Diplomla təltif olunub   06.05.2015-ci ildə Psixoterapiya və Psixologiya üzrə Elmi Tədqiqatlar İnstitutu tərəfindən keçirilən Qrup terapiyası üsulu ilə  psixoterapevtik seminarda iştirak edib sertifikatla teltif olunub  16.12.2015-ci ildə Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Milli Onkologiya Mərkəzinin Uşaq Onkologiya şöbəsində uşaqlar arasında keçirilən tədbirlərə və  göstərdikləri psixoloji dəstəyə görə Mərkəz tərəfindən “Loqos” PNİM-nin əməkdaşlarına və xüsusilə rəhbərə təşəkkür məktubu ünvanlanmışdır.  18.12.2015-ci ildə Azərbaycan Kütləvi İnformasiya Vasitələri İşçilərinin Həmkarlar Birliyinin Rəyasət Heyəti (AzərKİV) “İntervyu” jurnalı və “İntervyu xəbər” qazeti tərəfindən keçirilən ictimai sorğu nəticəsində “Loqos” PNİM-i  “İlin Psixoloji və Nitq Mərkəzi” Fəxri Media Mükafatına  layiq görülüb  18.12.2015-ci ildə Azərbaycan Kütləvi İnformasiya Vasitələri İşçilərinin Həmkarlar Birliyinin  (AzərKİV),  “İntervyu” jurnalı və “İntervyu xəbər” qazetinin Rəyasət Heyəti tərəfindən Heydər Əliyev adına  Fəxri Media Mükafatı Diplomuna layiq görülüb   2016-cı ildə “Qaynarxett.biz” saytı tərəfindən keçirilən sorğu nəticəsində Səhiyyə sahəsində əvəziz xidmətlərinə və Dövlətçilik siyasətini uğurla həyata keçirdiyinə görə Fəxri Diplomla təltif edilib 2016-cı il “İqdisad.org” xəbər portalı tərəfindən keçirilən sorğu əsasında Fəxri Diploma layiq görülüb   2016-2017-ci il Uluslararası Ankara Sanat Festivali-Türk kültürü, sanatı və eğitim çerçevesinde iştirakına görə  “Hizmet Şeref Ödülü”-nə layiq görülüb.   16.03.2017-ci ildə  Hökumətlərarası Ali Elmi Şura və  “Oxford”  təhsil şəbəkəsi tərəfindən "21-ci əsrin psixologiyası" beynəlxalq  müsabiqədə  "Psixologiya-İnsanlar üçün" nominasiyasında  psixi sağlamlıq sahəsində insanlara görsətdiyi xüsusi xidmətə görə 1-ci dərəcəli diplom alıb.   14.04.2017-ci ildə  Fundamental Təhsil Beynəlxalq Universiteti, Beynəlxalq Ali Akademik şurası və  Oksford təhsil şəbəkəsi tərəfindən  Psixologiya  üzrə  fəlsəfə doktoru  adına layiq görülüb. Psixologiya və pedaqogika fakültəsini bitirərək.  Evlilik və Ailə terapiyası,  üzrə konsultant  adını qazanıb    30 İyun 2017-ci ildə M.E. Jukov adına Xarkov Milli Aerokosmik Universitenin psixologiya ürzə bakalavr dərəcəsi diplomunu alıb   Ege Orman Fakvı-dan  “Doğa Dostu” Sertifikatı alıb ELMİ  NƏALİYYƏTLƏR    2017-ci il Fundamental Təhsil  Beynəlxalq Universiteti Sankt-Peterburq şəhəri-  “Loqos” psixoloji mərkəzin nümunəsində  Azərbaycan xalqının milli ailə ənənələri sahəsinə uyğun olaraq ailə psixoloji məsləhətləşmənin innovativ metodologiyası mövzusunda dissertasiya işi  MÜKAFATLAR   2017-ci ildə Hökumətlərarası Ali Elmi Şura tərəfindən “Səhiyyə sahəsində görsətdiyi uzun illik əməyə görə” V.M. Bexterev adına medalla təltif edilib

N. Tusi adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Psixologiya və Pedaqogika fakültəsinin məzunudur. Türkiyənin Üsküdar Universitetində klinik psixologiya ixtisası üzrə magistr dərəcəsi almışdır.  YAP Binəqədi rayon təşkilatı ərazi partiya təşkilatının sədridir. Profesional Psixoterapevtlər Liqasının Azərbaycan Təmsilçiliyinin  həqiqi üzvüdür. “Uşaq Psixologiyası” , “Kəkələməyə Son!” kitablarının müəllifi, A.R.Təsil Problemləri İnstitutun Elmi Şurasının 10 mart 2016-cı il tarixli iclasında çapına icazə verilmiş “İKT-dən istifadənin pedaqoji psixoloji əsasları” kitabının həmmüəllifidir. “NARINC” psixologiya qəzetinin baş redaktorudur.10 dan çox elmi məqalənin müəllifidir. Türkiyədə dünyaca məşhur MOON LİFE jurnalının təşkil etdiyi mükafatlandırma mərasimində "Yılın en başarılı psikolok uzmanı" adına layiq görülmüşdür! NARINC Psixologiya Qəzetinin baş redaktorudur! Hacettepe Universitesində keçirilmiş "Özel Gereksinimli Çocukların Gelişimi ve Destek Programları”- "Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqlara inkişaf və dəstək” adlı proqramını, "Supervision Experience for Practitioners”- "Psixoloqlar üçün superviziya” uğurla başa vurmuşdur. Istanbul Bakırköy Doğu Rehberlik Eğitim Danışmanlık ve Rehabilitasyon Hizmetleri Merkezinde “Kadın Psikoloji Sertifika Programı”, “Temel Psikoloji” , Aile Psikoloji Sertifika Programı”, Psikoloji Sertifika Eğitimi”, Genel Psikoloji Sertifika Programı”, “Kişilik Psikoloji Sertifika Programı”, “Endüstri ve Örgüt Psikolojisi”, “Çocuk Psikolojisi”, “İş ve Çalışma Psikoloji Sertifika Programı”, “Zihinsel Engelli Çocukların Eğitimi Kursu”, “Özel Eğitimde Bireysel Eğitim Planı Hazırlanması Kursu”, “Otizmli Çocukların Eğitimi” təlimlərini uğurla keçmişdir. Azərbaycan Kütləvi İnformasiya Vasitələri İşçilərinin Həmkarlar İttifaqı (AzərKİVİHİ) Rəyasət Heyətinin Qərarı ilə “Azərbaycan Bayrağı” Mükafatı Lauretinin DİPLOMU ilə təltif olunmuşdur.  XIX National of Psychological Counselling and Guidance - İstanbul 2013World Congress of Psychological Counseling and Guidance “Supervision Experience For Prctitioners” , “Child Centered Play Therapy and Applications” , “School Consueling” mövzusunda təlimi başa vurmuşdur. Rota Kariyer Eğitim Danışmanlık ve İdari Hizmetler Merkezinde “Aile ve Çocuk Psikolojisi” seminarında iştirak etmişdir. Mind Training İnstitute – da NLP Diplom Kursunu müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. Beynəlxalq dəyərlərdən bəhrələnərək ölkəmizdə demokratik cəmiyyət, hüquqi dövlət, insan azadlığı vətəndaş haqlarının aliliyi və siyasi plüralizm prinsiplərinin XALQ və PREZİDENT İLHAM ƏLİYEV tərəfindən birlikdə həyata keçirilməsində vətəndaşlıq mövqeyinə və əməli uğurlarına görə “ŞÖHRƏT DİPLOMU” ilə təltif olunub. Azərbaycan Kütləvi İnformasiya Vasitələri İşçilərinin Həmkarlar İttifaqı (AzərKİVİHİ) Rəyasət Heyətinin Qərarı ilə “İLİN PSİXOLOQ ALİ DİPLOMU” ilə təltif olunmuşdur. Azərbaycan Universiteti Tələbə Gənclər Təşkilatının “FƏAL TƏLƏBƏ”layihəsi çərçivəsində tələbənin özünəgüvənin artırılması mövzusundakeçirilən təlimdə təlimçi qismində iştirak etdiyinə görə DİPLOMla təltif olunmuşdur. Azərbaycan I Beynəlxalq Konfransında  keçirilən “Çocuk istismarı ve şiddet görmüş çocuk”, “Aile terapisi”  “Koqnitif Davranış Terapisi”, “Cinsel bozukluklar ve Cinsel Terapi” , “Uygulamalı spor psikolojisi”, “Pozitiv Psixoterapi”, “Mindfulness and strenghts” təlimlərini keçmişdir. İstanbul Psikolojik Testler Derneğinin “CAT – Çocuk Algı Testi Eğitim”, “S.D. Porteus Labirintleri Testi Eğitim Sertifikası”, “Bender- Geştalt Psikomotor Algı Testi Eğitim Sertifikası”,  “Alexander Pratik Zeka Testi Eğitim Sertifikası”, “Benton Görsel Bellek Testi Eğitim Sertifikası”,  “TAT – Tematik Algı Testi Eğitim Sertifikası”,  “R.B Cattel 2A-3A Zeka Testi Eğitim Sertifikası”, “Louisa Duss Testi Eğitim Sertifikası”, “WİSC-R Zeka Testi Eğitim Sertifikası” təlimlərini uğurla keçmişdir. Sankt-Peterburqda keçirilən "Qlobal çağırışlar epoxasında psixologiya və psixoterapiya" konfransında iştirak etmişdir. Ulu Səs və Yeni Şans qəzetlərinin keçirdiyi rəy sorğusunun nəticələrinə əsasən respublikada uşaq təfəkkürünün inkişafında göstərdiyi əməyə görə“İLİN VƏTƏNPƏRVƏR XANIMI” Fəxri Diplomu ilə təltif olunmuşdur Azərbaycan Tibb Universitetinin Tədris Terapevtik Klinikasında “Qlobal psixi sağlamlıq və inkişaf xəstəlikləri” mövzusunda beynəlxalq simpoziumda iştirak etmişdir. İtaliyanın Milan şəhərində keçirilən “The 14 th European Congress of Psychology” konfransında  uğurla iştirak etmişdir. TC Qazi, Ankara və ATU Universitetlərinin akademik heyətlərinin iştirakı ilə "Nevrologiya, Pediatriya, Mikrobiologiya,Psixoterapiya" Türkiyə Azərbaycan birgə simpoziumunun aktiv iştirakçısı olmuşdur. Türkiyənin Sabancı universitetində təşkil olunan “1st İNTERNATİONAL  DEVELOPMENTAL  PEDİATRİCS CONGRESS” ində ölkəmizi layiqincə təmsil etmiş

Bakı Dövlət Universiteti Sosial elmlər və Psixologiya fakültəsinin məzunudur. AMEA-nın Fəlsəfə Institutunda aspiranturanı bitirmişdir. Hal-hazırda da həmin İnstitutun “Sosial psixologiya” şöbəsində kiçik elmi işçi kimi çalışır. 2003-2006 cı illərdə Azərbaycan Dövlət Dənizçilik Akademiyasında psixologiya fənnini tədris etmişdir. 2007-2008-ci illərdə həqiqi hərbi xidmətdə olmuşdur. 2008-2009–cu illərdə Azərbaycan Dövlət Texniki Universitetində pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. İştirak etdiyi beynəlxalq konfrans və seminarlar: XIX National of Psychological Counselling and Guidance - İstanbul 2013 World Congress of Psychological Counseling and Guidance “Mental Health Counseling”;XIX National of Psychological Counselling and Guidance - İstanbul 2013 World Congress of Psychological Counseling and Guidance “Supervision Experience For Prctitioners”;XIX National of Psychological Counselling and Guidance - İstanbul 2013 World Congress of Psychological Counseling and Guidance “Child Centered Play Therapy and Applications”;XIX National of Psychological Counselling and Guidance - İstanbul 2013 World Congress of Psychological Counseling and Guidance “School Consueling” mövzusunda təlimi başa vurmuşdur.Mind Training İnstitute-da NLP Diplom proqramını bitirmişdir.2014-cü ildə keçirilən Azerbaycan I Beynəlxalq Konfransında Amerikan Ailə və Evlilik Terapevtləri Dərnəyi (AAMFT), Kaliforniya Ailə və Evlilik Terapevtləri Dərnəyi (CAMFT), Satir Pasifik Enstitüsü və The Satir Global Networkun klinik üzvü, Beynəlxalq Aile Terapiyası Dərnəyinin İdarə Heyəti üzvü, CATED-in isə qurucu üzvü Uzm. Sibel Usluer Erenelin rəhbərliyi ilə keçirilən “Çocuk istismarı ve şiddet görmüş çocuk”, “Aile terapisi”; ODTÜ Psikoloji bölümünün klinik psixoloqu Mehmet Şakiroğlunun rəhbərliyi ilə keçirilən "İyi olma hali ve tükenmişlik sendromu" təlimlərini keçmişdir.2015-ci ildə Sankt-Peterburqda keçirilən “Qlobal çağırışlar epoxasında psixologiya və psixoterapiya” beynəlxalq konfransında iştirak edib.2015-ci ildə İtaliyanın Milan şəhərində keçirilən "The 14th European Congress of Psychology" konfransında iştirak edib. Rusiya Professional Psixoterapevtik Liqanın Azərbaycan nümayəndəliyinin rəhbəridir. 2013-2014-cü illərdə Xəzər Universitetində "İnsan inkişafı" və "Psixoloji konsultasiya" fənnlərini tədris edib. 1 elmi monoqrafiya, 1 dərs vəsaiti, 1 bədii əsər, 10 elmi məqalənin müəllifidir. 2010-cu ildən E.N.M. Psixologiya və Konsultasiya Mərkəzinin rəhbəri kimi çalışır. X lady, Karl Yaspers fəlsəfəsində ünsiyyət problemi elmi monoqrafiyasının, Elnur Rüstəmov və Nərmin Quliyevanın birgə yazdığı Psixoloji məsləhətə giriş dərs vəsaitinin müəllifidir. Ailəlidir, 2 övladı var.

Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu İbtidai təhsilin pedaqogika və metodikasi, Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu Psixologiya fakültəsini bitirmişdir. Ümumrusiya professional psixoloqlar liqasinin PPL həqiqi üzvüdür. Psixoterapiya Mərkəzində Psixoloq - psixoterapevt kimi çalışır.

EMDR PSİXOTERAPEVT  Təhsil: 2017-2018         EMDR psixoterapiya metodu Milli Dəstəkləmə və İnkişaf Assosiasiyasının üzvüdür 2017-2018         Bakı Slovyan Universiteti – «Təhsildə sosial-psixoloji yardım» 2014-2016         Peşəkar Psixoterapiya Ligası – Psixoterapiya Mərkəzi - Psixoterapiya 2013-2015         BDU – Şərqşunaslıq - Ərəb dili - Doktorantura 2001- 2006        “Ayn Şəms” Universiteti, Qahirə, Misir Ərəb Respublikası - Bakalavr 1992-1997         Bakı Qafqaz İslam Universiteti, Bakı,Azərbaijan - Magistr Ixtisas: 2017                   EMDR terapevt - 1-ci mərhələ – Piterburq  – Rusiya Federasiyası. 2016-2017          PPL Peşəkar Psixotetapevylər Liqasının üzvi 2015-2017          Consultant-Psixoterapevt 2013 - 2015        Doktor of Philosofi (PHD) 2001- 2006        Tərcümə və Ərəb Dili üzrə Filoloq 1992-1997         Şərqşunas və İslamşunas İş təcrübəsi: 2017-2018        “Center of Psychological Consulting” – EMDR psixoterapevt                       2017-2017        «Логос - ценр психологии и развития речи» - Konsultant-Psixoterapevt                       2015-2017        Psixoterapiya Mərkəzi - Consultant-Psixoterapevt 2016-2017        Bakıdaki BƏƏ səfirliyi – Kadrlar şöbəsi, Mühasib müavini, Təchizat 2013-2016        Bakıdaki BƏƏ səfirliyi - Mühasib müavini, Təchizat, Konsulluq şöbəsi, İctimai                           əlaqələr. 2012-2013        Bakıdaki BƏƏ səfirliyi - İctimai əlaqələr, Təchizat, Mühasib müavini, Sinxron                          tərcümə. 2011-2012        Bakıdaki BƏƏ səfirliyi - Tərcüməçi və İctimai əlaqələr.                          - Bakı – Azərbaycan Respublikası. 2010-2010         “ANC - Group” MMC, Baş Müdürün Müavini - Satışın Təşkili Departamentinin                          Direktoru 2007-2010       “ADA-Ticarət” QSC,  Satışın Təşkili Departamenti, Bölgə müdiri 2007-2007      “ADA-Ticarət” QSC,   Müdir 2006-2007      “ADA-Ticarət” QSC,  Müdir Müavini 2005-2006       “İTS” Alman Turizm Kampaniyası, Manenger, Kardinator, Nəzarətçi, Otel                         Rəhbərlərinin Müdiri. 2004-2005       “Aqua Park” – Menedjer 2002-2004       Rusiya Federasiyasının Mədəniyət və Elm Mərkəzi - Tərcüməçi (ərəb-rus), Ərəb və                          Rus dilləri üzrə İnstruktor. Psixoterapiyadan aldığı treninglər: Şəxsiyətin  psixoanalizi Psixoterapiyay giriş Yaş psixoterapiyası Uşağ psixoterapiyası Neyro Linqvistik Programlaşdırma (NLP) Ailə psixoterapiyası Psixosomatika Psixopatologiyanın əsasları Klinik psixologiya Psixogenez Psixoterapiyanın etapları EDMR psixoterapiya  Apardığı trening və seminarlar: Psixoterapiyay giriş Şəxsiyətin  psixoanalizi Psixolingvistika və xarici dilin surətli tədrisi  Riteyldə aldığı treninqlər: 14.08.2006      Mağaza işinin təşkili 24.08.2006      Mağaza müdirinin vəzifə borcları 31.08.2006      Mağaza İT sistemlə idarə edilməsi 15.08.2006      Merçendayzinq 30.10.2007      Aktiv Satışın texnikalrı 26.11.2007      Satışın təşkili və planı 25.10.2007      Əmək mühafizəsi 17.05.2008      Mobil telefonla danııq etiketləri 17.06.2008      Vaxtın idarə edilməsi 25.07.2008      Xəzinə kitabı (mühasibatlıq) 24.09.2009      Biznesin keyfiyyəti – seminar 29.08.2009      Komandada səmərəli iş  Riteyldə təlim keçdiyi treninqlər: 14.05.2008     Mağaza işinin təşkili  29.11.2008     Mağaza müdirinin vəzifə borcları 15.02.2008      Mağaza İT sistemlə idarə edilməsi 30.10.2008      Merçendayzinq 02.03.2008      Aktiv Satışın texnikalrı 05.03.2008      Satışın təşkili və planı 12.06.2009     “İdarəçi və idarəetmə” mağaza müdirləri üçün 17.04.2009     POST-terminal üzrə təlimat 17.04.2009     Baş kassirlər üçün təlim  Psixoloq Süleyman Məmmədzadə Azərbaycan ,Rus , Ərəb , Misir ləhcəsi , Türk , İngilis  dillərində sərbəst danışır          

Ağıl oyunları -  psixoloji bioqrafik dram filmi 2001-ci ildə rejissor Ron Hovard tərəfindən çəkilmişdir. Baş rolarını Rassel Krou, Ed Harris kimi məşhur aktyorları canlandırdığı film Nobel mükafatı laureatı Con Neşin həyatından bəhs edir. Film kritiklər və eyni zamanda film həvəskarları tərəfindən böyük maraqla qarşılanmış, eyni zamanda 4 əsas istiqamətdə Oskar mükafatı və Qızıl Qlobus, BAFTA, Qızıl Qartal kimi mükafatlar da qazanmışdır. Filmin ilk nümayışı 2001-ci il 21 dekabrda baş tutmuşdu.

Sosial fobiyalar (F40.1) Sosial situasiyalardan qaçmaya səbəb olan, digər insanların yetirdiyi diqqətdən qorxma. Daha dərin sosial fobiyalaraşağı dərəcəli özünü qiymətləndirmə və tənqiddən qorxma ilə əlaqədardır. Onların olması üzün qızarmasında, əllərinəsməsində, ürək bulanmada, daima sidiyə çağırışlarda özünü göstərir. 

Aqorafobiya (F40.0) Evdən  çıxmaqdan,  mağazaya  daxil  olmaqdan  qorxmanı,  kütlədən  və  içtimai  yerlərdən  qorxmanı,  tək  qatarla,avtobusla, təyyarə ilə səyahət etməkdən qorxmanı özündə birləşdirən kifayət qədər yaxşı təsvir olunmuş fobiyalar qrupudur. Vahiməyə düşmə pozuntusu həm keçmiş, həm də hazırki epizodların adi cizgilərindən ibarətdir. Bundan əlavə xarakteristika kimi depressiv və sarışan simptomlar sosial fobiyalar tez–tez müşahidə olunur. Adətən fobiyalı situasiyalardan qaçma ifadə olunur və aqorafobiyadan əziyyət çəkən şəxslər elə bir böyük narahatçılıq keçirirlər, beləki, onlar belə «təhlükələrdən» qaça bilirlər.Anamnezdə vəlvələyə düşmə pozuntusu olmayan aqorafobiyaAqrofobiyalı vəlvələyə düşmə pozuntusu

Əsas  və  üstünlük  təşkil  edən  simptomu,  heç  bir  təhlükə  ifadə  etməyən  müəyyən  situasiyalardan  qorxu  olan pozuntular qrupudur. Nəticədə xəstə adətən belə situasiyalardan qaçır və ya ehtiyat edir. Xəstənin narahatlığı ayrı– ayrı  simptomlarda,  belə  ki,  qorxudan  titrəmə  və  ya  bayılma  hissiyatında  toplanır  və  tez–tez  ölümdən  qorxma  ilə, özünü idarə etməni itirmə ilə və ya dəli olma ilə assosiasiya olunur. Fobik situasiyaya düşə bilməni gözləmək adətən vaxtından qabaq həyəcan törədir. Fobik həyəcan və depressiya tez-tez müştərək olur. İki diaqnozun (fobiyalı həyəcan pozuntusu  və depressiv  epizod)  və  ya  birinin qoyulması  haqqında  qərar,  bu  halların  davam  etmə  müddəti  ilə  və xəstənin konsultasiya zamanı terapiya barəsində həkimin düşüncələri ilə müəyyən olunur.

Spesifik fobiyalar (F40.2) Buraya,  son  dərəcə  xüsusi  situasiyalarla  məhdudlaşmış,  belə  ki,  xüsusi  heyvanların  yaxınlığı, hündürlük,  ildırım, qaranlıq,  uçuş,  qapalı  yer,  içtimai  ayaqyolunda  sidik  ifrazı  və  defekasiya, müəyyən  qida  məhsullarının  istifadəsi, dişlərin müalicəsi, qanın və ya travmanın görünüşü kimi fobiyalar daxildir. Baxmayaraq belə situasiya haqqında fikir abstraktdır, ona düşmə zamanı aqrofobiyada və ya sosial fobiyada olduğu kimi vəlvələ yaranır.AkrofobiyaHeyvanlardan qorxmaKlaustrofobiyaSadə fobiya

Vəlvələ pozuntusu (panik pozuntu, epizodik paroksizmal həyəcanlılıq (F41.0)Pozuntunun   xarakter   əlaməti,   konkret   olaraq   hər   hansı   xüsusi   situasiya   ilə   və   ya   şərait   kompleksi   ilə məhdudlaşmayan,  buna  görə  də  qabaqcadan  deyilə  bilməyən  residivləşən  kəskin  ifadə  olunmuş  həyəcan  (vəlvələ) tutmalarıdır.  Digər  həyəcan  pozuntularda  olduğu  kimi,  əsas  simptomatikaya,  qəflətən  meydana  çıxan  ürək döyünmə, döş sümüyü arxasında ağrı, boğulma, ürəkbulanma hissiyatı, qeyri – reallıq hissi (depersonalizasiya və ya derealizasiya) daxildir. Bundan əlavə, ikincili, olaraq tez – tez ölümdən, özü üzərində kontrolu itirməkdən və ya dəli olmaqdan  qorxu  müşahidə  olunur.  Əgər  pasientdə  vəlvələ  tutmasının  əvvəlində  depressiv  pozuntu vardırsa, vəlvələ  pozuntusu əsas  diaqnoz  kimi  istifadə  edilə  bilməz.  Bu  halda  vəlvələ  tutması,  depressiyaya    nəzərən ikincilidir. Vəlvələ tutması Vəlvələ halıPanik ataka

Generalizə edilmiş həyəcan pozuntusu (F41.1) Yayılmış və davamlı olan, lakin hər hansı xüsusi ətraf şərait elementləri ilə məhdudlaşmayan və ya əsas etibari ilə onlarla törənən (başqa sözlə, sərbəst üzən və ya «free–floating») həyəcandır. Dominant simptomlar dəyişkəndirlər, lakin  davamlı  nevrozluq,  qorxu  hissiyatı,  əzələ  gərginliyi,  tərləmə,  ağılsızlıq  hissiyatı,  titrəmə,  baş  hərlənmə, epiqastral  nahiyyədə  diskomfort  hissiyatı  şikayətlərini  özündə  birləşdirir.  Xəstəyə  bir  çox  hallarda  onu  və  ya qohumlarını yaxın zamanlarda gözləyən bədbəxt hadisədən və ya xəstəlikdən qorxu ifadə edir.Həyəcan:· reaksiyası· halı· nevrozu

Qarışıq həyəcan və depressiv pozuntu (F41.2) Bu rubrikanı o halda istifadə etmək lazımdır ki, eyni zamanda həm həyəcan, həm də depressiya mövcud olsun, lakin bu  hallardan  heç  biri  üstünlüyə  malik  olmasın,  onların  simptomatikasının  dərəcəsi  isə  hər  birinə  ayrıca  diaqnoz qoymağa  imkan  verməsin.  Əgər  həm  həyəcan,  həm  də  depressiya  simptomları  o  dərəcədə  ifadə  olunur  ki,  bu pozuntuların hər birinə ayrıca diaqnoz qoymağa imkan verir, bu halda hər iki diaqnozu kodlaşdırmaq lazımdır vəbu halda hazırkı rubrika  istifadə olunmamalıdır.Həyəcan depressiyası (yüngül və ya davamsız)

Obsessiv-kompulsiv (sarışan-məcburi) pozuntu Belə  vəziyyətin  əsas  xüsusiyyəti  təkrari  sarışan  fikirlərin  və  ya  məcburi  hərəkətlərin  olmasıdır.  Sarışan  fikirlər stereotip şəkildə xəstənin təkrar-təkrar ağlına gələn ideyalardan, obrazlardan və ya arzulardan ibarətdir. Onlar demək olar ki, həmişə kədərləndiricidirlər və pasient adətən səmərəsiz onlara müqavimət göstərməyə çalışır. Bununla belə xəstə bu fikirləri nə qədər qeyri-iradi və pis olsalar belə özününkü sayır. Sarışan hərəkətlər və ya rituallar siereotip materialardan ibarətdir ki, xəstə onları təkrar-təkrar yerinə yetirir. Onlar zövq alma üsulu və ya faydalı məsələlərin yerinə yetirilməsində atribut deyildirlər. Bu hərəkətlər xəstənin ehtiyat etdiyi xoşagəlməz hadisənin baş verməsinin qarşısını almaq üsuludur, hansı ki, əks halda baş verərək onun özünə və ya xəstə tərəfindən digər şəxsə zərər yetirə bilər.  Adətən belə davranış xəstə tərəfindən mənasız və ya effektsiz kimi başa düşülür və ona qarşı təkrari cəhdlər görülür. Demək olar ki, həmişə həyəcan müşahidə edilir. Əgər kompulsiv hərəkətlər tormozlanırsa, həyəcan daha da artır. Daxil edilib:anankastik nevrozobsessiv-kompulsiv nevrozƏsasən sarışan fikirlər və ya düşüncələr (F42.0)Onlar demək olar ki, xəstəyə əziyyət verən ideyalar, fikir obrazları və ya hərəkətə təhrik etmə formasını ala bilərlər.Bəzən ideyalar bitkin olmurlar, gündəlik həyata aid olan adi, lakin vacib qərar qəbul etmək qabiliyyətinin olmamasıilə əlaqədar sonsuz müzakirə olunan alternativ fikir olurlar. Sarışan düşüncələr və depressiya arasında əlaqə xüsusiilə  sıxdır,  buna  görə  də  obsessiv-kompulsiv  pozuntu  diaqnozuna  o  halda  üstünlük  vermək  olar  ki,  əgər  sarışan fikirlər depressiv epizodu olmadan yaranır və ya saxlanılır.Əsasən kompulsiv hərəkətlər [sarışan rituallar] (F42.1) Kompulsiv  məcburi  hərəkətlərin  əksəriyyəti  çirkin  təmizlənməsinə  aid  olur  (əsasən  əllərin  yuyulması),  potensial təhlükəli situasiyanın yarana bilməməsi haqqında zəmanətin alınması üçün təkrari yoxlamalara və ya təmizkarlığa vəsəliqəliliyə riayət etməyə aid olur. Belə aydın davranışın əsasında pasienti gözləyən təhlükədən və ya onun özünün başqa  birisini təhlükəyə düçar  edəcəyi qorxusu durur və  ritual hərəkətlər nəticəsiz  qalır və ya təhlükənin qarşısınıalmaq üçün simvolik cəhdlər olur.